Τα Εργαστηριακά Κέντρα Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) ανήκουν στις υποστηρικτικές δομές της δημόσιας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. 

Είναι:
Α) κέντρα έρευνας, β) τεχνικής και παιδαγωγικής υποστήριξης
της εργαστηριακής διδασκαλίας των μαθημάτων Φυσικών Επιστημών(Φυσικής, Χημείας, Βιολογίας, Γεωλογίας-Γεωγραφίας)

Επίσης:
Γ) συμβουλεύουν σχετικά με την οργάνωση των σχολικών εργαστηρίων φυσικών επιστημών (ΣΕΦΕ) Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε επίπεδο νομού.

Eχουν συγκροτηθεί στην έδρα κάθε Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ένα ή περισσότερα ανάλογα με τον αριθμό των σχολικών μονάδων) όπου και υπάγονται διοικητικά. Στην Ελλάδα σήμερα (2014) υπάρχουν 78 ΕΚΦΕ.

Το ΕΚΦΕ Σύρου εδράζεται στη Σύρο, στο ευρύτερο κτιριακό συγκρότημα που υπάρχει στη περιοχή Λιβάδια Μάννα, όπου βρίσκονται η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Κυκλάδων, το ΓΕΛ Σύρου, το ΕΠΑΛ Σύρου καθώς και άλλες υποστηρικτικές δομές.

Το ΕΚΦΕ Σύρου ιδρύθηκε το 2002(υπάρχει και προγενέστερη λειτουργία ως ΕΚΦΕ Κυκλάδων) και στη δικαιοδοσία του υπάγονται τα σχολεία των νήσων Κέας, Τήνου, Μυκόνου, Πάρου, Αντιπάρου και Σύρου.

Στην εποπτεία της ΔΔΕ Κυκλάδων υπάρχουν επίσης τα ΕΚΦΕ Νάξου, Θήρας, Μήλου και Άνδρου.

Σε κάθε ΕΚΦΕ μπορεί να αποσπώνται ή να διατίθενται, μερικώς ή ολικώς το πολύ έως και τρεις (3) εκπαιδευτικοί όλων των επιμέρους ειδικοτήτων του κλάδου ΠΕ04 καθώς και των κλάδων ΠΕ12.10 και ΠΕ70. Ο οικείος Δ/ντης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης έχει και την ευθύνη για την καλή λειτουργία τους και τήρηση των καθηκόντων των εκπαιδευτικών που έχουν αποσπασθεί ή διατεθεί.

Ο συντονισμός των Ε.Κ.Φ.Ε., σε πανελλαδικό επίπεδο, γίνεται (μετά την αλλαγή του οργανογράμματος του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. τον Νοέμβριο 2014) από τo Τμήμα Α΄ Σπουδών και Εφαρμογής Προγραμμάτων, Διεύθυνση Σπουδών, Προγραμμάτων και Οργάνωσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Γενική Διεύθυνση Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ.

Πιο αναλυτικά, τα ΕΚΦΕ είναι χώροι:

• Μόνιμης έκθεσης εργαστηριακών οργάνων, πειραματικών διατάξεων και οπτικοακουστικών μέσων διδασκαλίας
• Διαρκούς παρακαταθήκης και διανομής των εργαστηριακών οργάνων και των οπτικοακουστικών μέσων διδασκαλίας για τα Γυμνάσια και τα Λύκεια του Νομού
• Συντήρησης και επισκευής των οργάνων και των οπτικοακουστικών συσκευών των Γυμνασίων και Λυκείων του Νομού
• Πειραματικής εξάσκησης και ελεύθερων πειραματικών δραστηριοτήτων των μαθητών
• Βελτίωσης, δοκιμής και εφαρμογής νέων πειραματικών διατάξεων και πειραμάτων από τους καθηγητές
• Διεξαγωγής επιμορφωτικών σεμιναρίων για τη διδασκαλία των Φυσικών μαθημάτων

Η διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης-λειτουργίας των ΕΚΦΕ διακρίνεται σε τρεις ευδιάκριτες χρονικά περιόδους:

Πρώτη περίοδος 1993-1995: Η πρώτη θεσμοθέτηση των ΕΚΦΕ έγινε με την υπουργική απόφαση Γ2 /5542/7-10-1993/ΔΣΔΕ/ΥΠΕΠΘ ως αποτέλεσμα πρότασης που κατέθεσε Ομάδα εργασίας που συγκροτήθηκε στο ΥΠΕΠΘ (υπουργική απόφαση Γ2/ 2306/ 23-4-1993/ ΔΣΔΕ/ ΥΠΕΠΘ) στο πλαίσιο του επιχειρούμενου προγραμματισμού για την εισαγωγή της εργαστηριακής διδασκαλίας των μαθημάτων των φυσικών επιστημών στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη συγκρότηση και λειτουργία των πρώτων οκτώ ΕΚΦΕ.

Δεύτερη περίοδος 1996-2002: Με την υπουργική απόφαση Γ2 / 1111/ 22-2-1996/ ΔΣΔΕ/ ΥΠΕΠΘ, επικαιροποίηση της προηγουμένης απόφασης, δημιουργήθηκαν 37 νέα ΕΚΦΕ, που μέχρι το 2001 έφτασαν τα 74. Η διαφορά των δύο ως άνω υπουργικών αποφάσεων ήταν ως προς τον τρόπο επιλογής του Υπεύθυνου ΕΚΦΕ. Στη δεύτερη υπουργική απόφαση, οι αιτήσεις, το βιογραφικό σημείωμα κλπ. υποβάλλονται στο οικείο Περιφερειακό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΠΥΣΔΕ), που συνεκτιμά τα προσόντα του κάθε υποψηφίου και ο πίνακας των προταθέντων Υπευθύνων ΕΚΦΕ που συντάσσει, υποβάλλεται στη Διεύθυνση Σπουδών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΣΔΕ) του ΥΠΕΠΘ, για την έκδοση υπουργικής απόφασης ορισμού για ετήσια θητεία. Επίσης, η εποπτεία των ΕΚΦΕ από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο έρχεται στη Διεύθυνση Σπουδών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του ΥΠΕΠΘ.

Τρίτη περίοδος 2002-σήμερα: Με το νόμο 2986/2002 άρθρο 8 §4 α, β, γ (ΦΕΚ 24 τεύχος Α΄/ 13-2-2002) «Περί οργανωτικών θεμάτων υπηρεσιών και σχολικών μονάδων» ορίζεται ότι: »σε κάθε Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης συνιστάται και λειτουργεί Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ) κλπ.» (πρβλ. και άρθρο 1 §1ι). Αυτή η νομοθετική ρύθμιση υλοποιείται με την υπουργική απόφαση 63642/ Γ2/19-6-2002/ ΔΣΔΕ/ ΥΠΕΠΘ, που προέβλεπε την προκήρυξη των θέσεων Υπευθύνου ΕΚΦΕ από το ΥΠΕΠΘ, τη μοριοδότηση των προσόντων των υποψηφίων, το καθορισμό καθηκόντων και αρμοδιοτήτων και την επιλογή από το οικείο ΠΥΣΔΕ για τετραετή θητεία. Επακόλουθο είναι η σύσταση και λειτουργία 78 ΕΚΦΕ σε ολόκληρη χώρα (αποφάσεις 63644/ Γ2 & 88051/Γ2, ΦΕΚ 1224 τεύχος Β΄/20-9-2002). Με το νόμο 3149/2003 κεφ. Δ, άρθρο 13 § 10 (ΦΕΚ 141 τεύχος Α΄/ 10-6- 2003), ορίζεται ότι «Οι αρμοδιότητες των Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ) της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 2986/2002 ασκούνται και στα σχολεία Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης».